top of page
Ara

İşitme Kaybı Alzheimer’ı Nasıl Tetikliyor?

Farelerde yeni bir moleküler mekanizma keşfedildi!
İşitme kaybı ve Alzheimer
Bu görsel, yapay zekâ destekli bir görsel oluşturma aracı kullanılarak hazırlanmıştır.

Yıllardır yapılan bilimsel çalışmalar, yaşa bağlı işitme kaybı ve Alzheimer riski arasındaki bağlantıyı ortaya koyuyordu. Ancak bu bağlantının altında yatan mekanizmalar hala araştırılıyor. İnsanların işitme kaybı nedeniyle daha az sosyalleşmesi ve beyinde yer alan işitsel bölgelerdeki yükün beynin diğer bölgelerindeki işlemlemeyi etkileyerek bilişsel performansı zayıflatması olasılıklar arasında gösteriliyor.


Çin Wuhan Üniversitesi’nden araştırmacılar, bu bağlantının ardındaki moleküler bir mekanizmayı ortaya çıkardı. Nature Aging dergisinde yayımlanan çalışmada, GDF1 adlı bir proteinin Alzheimer hastalığının ilerleyişinde kritik bir rol oynadığı keşfedildi.


GDF1 sinyal yolu üzerine yeni bulgular

Araştırmacılar, Alzheimer hastalığını modellemek için genetiği değiştirilmiş farelerle çalıştı. İşitme kaybı oluşturulan bu farelerin beyinlerinde, özellikle hipokampus, işitsel korteks ve temporal asosiyasyon korteks bölgelerinde Alzheimer’a özgü amyloid-β plaklarının biriktiği görüldü. Ayrıca fareler davranışsal deneylerde daha kötü performans sergiledi ve hipokampustaki sinaptik yoğunluk azaldı.


İşitme kaybının bu etkileri incelendiğinde, araştırmacılar gdf1 geninin ifadesinde belirgin bir azalma tespit etti. Bu da GDF1 proteininin seviyelerinde düşüşe neden oluyordu. İlginç bir şekilde, farelere GDF1 takviyesi yapıldığında bilişsel bozulmaların, amyloid-β plak yükünün ve sinaptik işlev bozukluklarının azaldığı görüldü. Bu bulgular, işitme kaybının GDF1 sinyal yolunu baskılayarak Alzheimer’ın neden olduğu patolojik değişiklikleri destekleyebileceğini gösteriyor.


Bilişsel gerilemeyi nasıl önleyebiliriz?

Yale Üniversitesi’nden Kulak Burun Boğaz uzmanı Hong-Bo Zhao, işitme kaybının doğrudan Alzheimer’a yol açmadığını vurguluyor. Yine de Zhao’ya göre bu çalışma, işitme kaybının Alzheimer’ın ilerleyişini şiddetlendirebileceğine dair güçlü kanıtlar sunuyor.


Üstelik işitme kaybı ile Alzheimer arasındaki ilişki tek yönlü de değil. 2020’de Zhao’nun laboratuvarı, Alzheimer’ın erken evrelerinde işitmede değişiklikler görülebileceğini ve bu değişikliklerin demans tanısı ve takibi için kullanılabileceğini göstermişti (Liu et al., 2020).


Zhao’ya göre işitme cihazları veya koklear implant gibi etkinliği kanıtlanmış çözümler Alzheimer hastalarında bilişsel gerilemeyi önleyebilir. Zhang’ın ekibi ise GDF1’in nöroprotektif etkilerinin altında yatan mekanizmaları ve işitme kaybının merkezi sinir sisteminde nasıl değişikliklere yol açtığını daha detaylı anlamak için çalışmalarını sürdürüyor.


Kaynaklar:

Yorumlar

bottom of page